Mazıdağı’na 1.2 milyar dolar yatırdı kilosu 70 dolara kobalt satacak

Yapılan yatırım ile NP ve DAP gübresi yanında bataryaların ana hammaddesi olan Kobaltta üretilecek.

CENGİZ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz, Samsun’daki Eti Bakır’ı 2004’te özelleştirmeden aldıktan sonra Kastamonu Küre’den çıkarılan, fabrikada işlenen cevheri ekibine inceletti, çıkan yan ürünleri öğrenmek istedi:

- Bakır ile birlikte çıkarılan yan ürün “pirit”tir.

Ekip, “pirit”in özelliğini açıkladı:

- “Pirit”, ekonomik değeri sınırlı bir ürün. Genelde içindeki zengin kükürtten dolayı gübre üretiminde kullanılan sülfürik asitin elde edilmesinde değerlendirilir.

Küre’deki “pirit”in daha zengin içerikli olduğu anlaşıldı:

- Küre’deki “pirit”in ana özelliği kobalt, bakır, çinko gibi değerli metaller içermesi.

Küre’deki “pirit” depolanırken Cengiz, gübre üretimi için arayışa girdi. 2011 yılında Mazıdağı Fosfat Tesisleri’nin ihalesi gündeme geldi. Cengiz Holding, 30 yıl kapalı kalmış tesisi, fosfat varlığı için ihaleden satın aldı.

Holding, Mardin Mazıdağı’na ilk aşamada fosfat içerikli gübre üretimi için yatırım yapmayı düşündü. Fizibilite çalışmaları yapılırken yatırımın gübre üretimiyle sınırlı kalmaması üzerinde duruldu:

- Küre’den “pirit”i Mazıdağı’na taşıyarak gübrenin yanında içindeki metalleri de geri kazanabilecek tesisler kurmak daha anlamlı olur.

Cengiz Holding Genel Koordinatörü Ömer Mafa’nın başında bulunduğu ekip, metal geri kazanım tesisinin yaratacağı farkın altını çizdi:

- Mazıdağı’ndaki tesiste en kıymetli ürün kobalt olur.

Mehmet Cengiz ve Ömer Mafa’nın ev sahipliğinde 4 meslektaşımla Mazıdağı’na gittik. 5 ana fabrika, 17 yardımcı tesisten oluşan kompleksi gezmeden önce sunumu izledik:

- Yatırım için 2015’te düğmeye basıldı. İnşaat 2016’da başladı.

Ömer Mafa araya girdi:

- Şu anda 17 tesisin 15’i devreye alınmış durumda. DAP diye bilinen amonyum fosfat gübresi üretimimiz de başladı. Kobalt üretimi de bir haftaya başlar.

Mehmet Cengiz, yönetim kulesinden tesisleri işaret edip, yatırım büyüklüğüne dikkat çekti:

- Mazıdağı gibi bir yere 1.2 milyar dolar yatırdım. Bu tesisi Samsun’da da kurabilirdim. Bu bölgeye yatırımı tercih ettik.

Eti Bakır Mazıdağı Fosfat Tesisleri’nde üretilen kobalt ile DAP gübresinin kilo başına fiyatını merak ettim, Cengiz yanıtladı:

- Kobaltın kilo başına değeri 70 dolara denk geliyor. Daha yukarı çıktığı dönemler de oluyor. DAP gübresi de 45 cent düzeyinde bulunuyor.

Küre’deki bakır madeninden elde edilen “pirit”, karayolu, deniz ve demir yoluyla Mazıdağı’na gidiyor...

Temelde amonyum fosfat gübresi ve kobalt üretiminde kullanılıyor. Yanı sıra çinko ve demir de elde ediliyor...

1.2 milyar dolarlık tesis, bölgede önemli canlılık sağlayacak gibi görünüyor...

BATARYANIN ANA MADDESİNDE SÖZ SAHİBİ OLUYORUZ 

CENGİZ Holding Genel Koordinatörü Ömer Mafa, Mazıdağı’nda üretecekleri kobaltın önemine işaret etti:

- Kobalt, akıllı telefonlar, tabletler, bilgisayar ve elektrikli araçlar gibi birçok teknoloji ürününü çalıştıran bataryaların ana maddelerinden. Dolayısıyla kobalt, giderek daha da önem kazanıyor. Mazıdağı’ndaki tesisimiz dünyanın sayılı üreticileri arasında olacak.

Kobaltın kullanıldığı diğer alanları da sıraladı:

- Kobalt ayrıca otomobillerde hava yastıkları yapımında, çelik kuşaklı radyal lastik yapımında, enerji türbin kanatlarında, diş protezinde ve özel çeliklerin yapımında kullanılıyor.

Vahap Munyar, 26 Ekim 2018