“Süper teşvikli projeler”de kişi başına yatırım 1.061.000 USD.

Kimya sanayi kişi başı yatırım tutarı yüksek olan,  teknolojik ürün üreten ve geliştiren bir sanayidir.” Süper teşvikli” projelerde yer alan kimya sanayi yatırımları için  kişi başına 1.343.000 USD yatırım yapılacak.

9 Nisan 2018 tarihinde Hükümet “Proje Bazlı Teşvik Sistemi” kapsamında destelenecek şirket ve yatırımları açıkladı. Kamuoyunda “ süper teşvik” olarak nitelenen bu desteklerin kapsamı olağan dışı genişlikte. Hatta bazı yazarlar yatırım konusu ürünlerin hazır pazarı varken niye bugüne kadar yapılmadığını sorgulama ihtiyacı duydular. Bu sorunun cevabı daha önce bu sitede yer alan bir yazıda şöyle açıklanıyordu;

“Süper teşvikle diğerleri arasındaki fark, projeyi üstlenenin süper teşvikte hiç riskinin olmaması ve üste para alınıyor olması, diğerlerinde yatırımcının az da olsa maliyet ve risk üstleniyor olması.” olarak açıklandı.

( http://www.kimyamuhendisleriplatformu.org/DR/industry/bu-yat%C4%B1r%C4%B1mlar-s%C3%BCper-te%C5%9Fvik-olmadan-neden-yap%C4%B1lamad%C4%B1)

Her neyse bu yazının kapsamı ve amacı verilen bu teşvikleri sorgulamak olmayacak. Biz burada teşvikli bu projeleri yatırım ve istihdam yönleri ile ele alacağız.

Bilindiği üzere ülkemizde kronikleşmiş ve önümüzdeki yıllarda azalmayacağı anlaşılan bir işsizlik problemi var. Özellikle bu durum gençlerimizde, üniversiteden mezun olan meslektaşlarımızda sosyal problemlere neden olan boyutlara ulaşmış durumda. Öyle  ki, neredeyse Üniversite mezunu her 5 kişiden biri işsiz.

İşsizliği önlemenin yolu ise yeni iş alanlarına yatırım yapmak, mevcutların kalite, verim ve ürün çeşitliliğini geliştirmekle mümkün.

Süper teşvikli projelerde esas amacın ithal edilen ürünlerin ülke içinde üretilmesinin olduğu kamuoyuna açıklanmış olsa da  istihdama olan katkısına  da vurgu yapıldı.

 “Süper teşvik”li bu projelerin  kişi başına yatırım tutarlarını aşağıdaki tabloda görülmektedir;

   *1 $= 3,7 TL                          *Bilgiler dünya gazetesinden alınmıştır.

Tabloda yer alan bilgiler içerisinde kimya sanayi ile ilgili olanları dikkate alındığında;

Kimya sanayi de yatırımların kişi başına değeri 719-3.600 bin  $ olduğu anlaşılıyor. Bunların basit ortalaması, kimya sanayiinde bir kişi istihdam edebilmek için yapılması gereken yatırım miktarının1.343.000 $ olduğunu söylüyor.(212 bin $/kişi olan dikkate alınmamıştır)

Anlaşılacağı üzere kimya sanayiindeki yatırımların istihdama etkisi oldukça düşük olmaktadır. Ancak yarattığı katma değer ve yüksek teknolojik ürün üretimi, araştırma ve geliştirme çalışmaları için hayati ve vazgeçilmezliği de ortada. Bu gerçeğin yakın bir zamanda tekrar hatırlanması oldukça anlamlı.

Bununla birlikte süper teşvikli bu yatırımların birçoğunun tek bir ürün odaklı olması bir eksiklik olarak görülmelidir. Kimya sanayi sadece diğer sektörlere girdi sağlamaz, aynı zamanda kendi üretim alanında birden çok ürün üretmeye ve geliştirmeye uygun bir alt yapıya sahiptir. Bu nedenle kurulan tesislerin bir kompleks olarak planlanması, gelişmeye açık olması ve birden çok fazla çeşitte kimyasal üretmeyi hedeflemesi gerekir. Bu da çok daha büyük yatırım gerektiren tesislerin kurulmasını gerektirir. Ülkemizin ihtiyacı olanda budur.

Aradan 40 yıl geçtikten sonra  ikinci bir PETKİM’in olmaması bizleri utandırmalıdır.