TMMOB'den "İstanbul Deprem Raporu"
1999 yılında Kocaeli/Gölcük’te yaşanan büyük depremin yıldönümünde TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu tarafından “İstanbul Deprem Raporu” yayınlandı ve tehlikenin kesin olduğu, ancak deprem öncesi ve sonrası için bütünlüklü planlamanın olmadığı belirtildi.
TMMOB’ye bağlı Elektrik Mühendisleri Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Jeofizik Mühendisleri Odası, Jeoloji Mühendisleri Odası, Makine Mühendisleri Odası ve Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubelerinin yer aldığı çalışma grubu tarafından hazırlanan 16.08.2017 tarihli Raporda,
“Ne yazık ki deprem gerçeği planlamada ve uygulamada yok sayılmakta, bu gerçek ancak yeni bir deprem meydana geldiğinde artık sadece kamuoyunda görünür olmakta, ülke kamuoyu telafisi mümkün olmayan sonuçları tartışmaktan öteye geçememekte, depremin yarattığı travmatik toplumsal atmosfer, sonuç alıcı adımların atılmasını sağlayacağı yerde, gerçeği iyiden iyiye bulanıklaştırmakta; kaderci yaklaşım, kamu idaresinin sorumluluğunu galebe çalmaktadır." denildi.
Raporda,denetim olmadığı için ülkemizdeki yapı stoğunun güvenli, yaşanabilir, sağlıklı olmaktan uzak olduğu, deprem haritasının bile 1990’lı yıllardan beri güncellenmediği belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“Ülke nüfusunun büyük kısmını barındıran 11 büyük kentin ve büyük sanayi tesislerimizin yüzde 75’inin deprem tehlikesi altında bulunması, dere yataklarının imara açılması, yeni dolgu alanlarının yaratılması, sözde büyük mühendislik projeleriyle imar çalışmalarında deprem tehlikesinin hiçbir şekilde gözetilmediğini ortaya çıkarmıştır. Deprem bilincinin oluşturulması, toplumsal eğitimin sürecinin vazgeçilmezi olması gerekirken, bu konuda herhangi bir adım atılmamıştır. Ne ilgili bakanlıklarda ne de yerel yönetimlerde (Büyükşehir Belediyeleri ve bağlı birimlerde) deprem öncesi ve sonrasına ilişkin bütünlüklü bir planlama ya yoktur, ya da uygulama ve pratikte geçerliliği güvenilir değildir.”
Raporda,
-Zemin etütlerinin yetersizliği,
-Yapı denetim sisteminin eksiklikleri,
-Kentsel dönüşüm projelerinin rant odaklı olduğu,
- 470 deprem toplanma alanı sayısının 77 ’ye dütüğü, çoğuna AVM, plaza yapılmış olduğu,
-İstanbul’daki mevcut ulaşım ağının yetersizliği ortadayken, afet sonrası sağlık, itfaiye, güvenlik ve benzeri zamanla yarışan araçların trafik engeliyle karşılaşması sonucu kaotik bir ortamın doğmasının kaçınılmaz olduğu,
-Acil ulaşım yollarının yüzde 12’sinin İSPARK tarafından otopark olarak kullanıldığı,
-Deprem bölgesinde yerleşim alanlarında, I. ve II. Sınıf Gayri Sıhhi Müesseseler kapsamında yer alan Sanayi Tesisleri ve bunlarla iç içe geçmiş bulunan Doğal Gaz Boru Hatları, LPG Boru Hatları, yerleşim alanları içerisinde hiçbir standarda bağlı olmaksızın kurulan ve işletilen Akaryakıt İstasyonları, Tüp Gaz Satış Bayilerinin, v.b. bir arada bulunduğu ve bunların taşımakta olduğu yangın ve endüstri kazaları olasılıkları ile bu alt yapı tesislerinin yer aldığı bölgelerin taşıdığı deprem risklerinin kentleri patlamaya hazır birer bomba haline getirdiği ve yaşam güvenliğini ortadan kaldırdığı,
-Deprem sonrasında elektrik ve haberleşmenin sürdürülmesi için öncelikle bu konularda Afet-Acil Durum Eylem Planlarının hazırlanması gerektiği
vurgulandı.
Raporun sonucunda,
“Yerleşim alanının 1. ve 2. derece deprem bölgesinde yer alıyor olması, jeolojik koşulları, denize kıyısı olması, aşırı nüfusu, yapı stoku, denizel dolgu alanları, dere yataklarındaki taşkın düzlüklerinin yerleşime açılması, düzensiz yerleşimi, hızlı ve çarpık kentleşmesi, kentsel dönüşüm konusundaki sorunları İstanbul’u deprem zararları konusunda büyük bir risk altına sokmaktadır. İstanbul’daki kontrolsüz nüfus artışı ve plansız kentleşme kontrol altına alınmalıdır. “ denildi. İstanbul’u bekleyen büyük trajediye karşılık yöneticilerin gerekenleri yapmak yerine hamaset ve kadercilik ile sorumluluklarını gölgelemeye çalıştıkları belirtildi.
Raporun tamamına aşağıdaki bağlantıdan ulaşılabilir.
http://www.tmmob.org.tr/sites/www.tmmob.org.tr/files/rapor_2017_son.pdf
Ağustos 2017
