Biga-Bandırma’da'Chemport' kuruluyor

Kimya sanayi ithalatı için liman kurulması amacıyla hazırlanan fizibilite raporu Bakanlık’larda değerlendiriliyor

Petkim’in liman projesi duyurularının her gün basına yansıdığı günümüzde bir başka proje, kimya ihtisas bölgesi olarak düşünülen bir alanda ithal girdilerin kolayca ve daha düşük maliyetle ithal edilmesini sağlayacak bir liman yapımı haberiyle karşılaştık. Her ne kadar liman yatırımı aynı zamanda boğazlarda ki trafiği azaltarak Karadeniz’i Marmara’ya bağlayacak “büyük kanal” projesini olumsuz etkileyecek ise de gerçekleşmesi halinde asıl olumsuz etkisi Socar’ın Petkim’deki liman projesine olacaktır.

Alt yapı hizmetleri yoluyla kısa sürede karlı yatırımı amaçlayan projeler kimya sektöründe kıymet bulup tartışılırken ve bu aşağıdaki haberde de görülebileceği üzere Devletin ilgili katlarında itibarlı bulunup değerlendirmeye alınırken kimya sanayisinde üretime yönelik bırakınız fizibilite yapmayı fikir jimnastiğine dahi gerek görülmüyor.

 Petkim’in arazisinde ülkenin ihtiyacı olan yeni bir Petrokimya tesisi kurulması gibi bir seçenek dikkate alınmıyor.

Umarız ülkenin geleceğini esas olarak üretimde gören kesimler kimya sanayisinde katma değeri yüksek ürünler veren bir petrokimya tesisi kurulması yönünde çabalarını artırırlar.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

İBRAHİM EKİNCİ,dünya05.05.2014

Kimya ihtisas bölgesi için seçilen yer Biga-Bandırma arasında

 Kimya ihtisas bölgesi somutlaşıyor. 5 milyar avroya bulabilecek projenin Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın, bir yıl önceden verdiği ‘fizibilitesini getirin’ talimatıyla fizibilitesi tamamlandı. Babacan, bu kez projenin başlatılması talimatı verdi. Bu gelişmeleri Kimya Sanayicileri Derneği Başkanı Timur Erk anlattı. Erk, ”Sanayi Bakanımız Fikri Işık’a da sunum yapıldı. Sanayi Bakanlığı’nda teknik komite kurulduğunu öğrendik” dedi.

Bu projenin önemi şuradan geliyor: Türkiye, akaryakıt, yağlar vs. hariç kimyasallar dış ticaretinde 25 milyar dolar açık veriyor. Bu bölge, özellikle ithalata konu olan bu ürünleri, ara girdileri üretmeyi amaçlıyor. Erk’in analizine göre bu 25 milyar dolarlık açığın en azından yarısının üretilmesi mümkün... Kimya İhtisas Bölgesi işte bunu yapacak. Bu projenin başka bir özelliği daha var: Türkiye’de şimdiye kadar kurulmuş bütün ihtisas bölgelerinden daha komplike bir yapıya sahip olacak. Bunun için alt ve üst yapılar dahil nihayetinde 5 milyar avroluk bir yatırım gerekecek. 5 milyar avro, dolar olarak ifade edersek 7 milyar dolar demek! 

A.T. Kearney fizibilite yaptı 

Projenin fizibilitesini A.T. Kearney yaptı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’a 29 Nisan’da yapılan sunumda şirket yetkilileri de bulundu. Kimya Sanayicileri Derneği Başkanı Timur Erk, “Ben daha önce konuyu TOBB Ekonomi Şurası’nda günde getirmiştim ama zaten 1,5 - 2 yıldır üzerinde çalışıyoruz. Bir yıl önce sayın Babacan, çalışın talimatı vermişti. Uzman şirketler vasıtasıyla sağlıklı bir fizibilite çalışması yapılmasını istemişti. Onu tamamladık, A.T. Kearney’le yaptık. Projenin çok fizibil olduğu ortaya çıktı. Sanayi Bakanlığı’nda Teknik Komite kuruldu. Kimya sanayinin dış ticaret açığı 25 milyar dolardır, yağlar ve yakıt hariç... Bu proje daha önceden gerçekleşmiş olsaydı, bunun yarısından kurtarırdık. Ayrıca sektörün 2023 ihracat hedefi açısından da böyle bir proje zorunlu” dedi. 

Fizibilite sırasında proje için gerekli olan binlerce dönüm arazi konusu da araştırıldı. Erk, “Biga ile Bandırma arasında 30 bin dönümlük bir alan tespit edildi. Başlangıçta 15 bin dönümle yola çıkılabilir. Burada 20-25 arası şirket, Türkiye’de üretimi olmayan ara girdi niteliğinde, katma değeri yüksek ürünlerin üretimine başlayabilir” dedi. 

Birim kilo fiyatı 3 dolar kriteri 

“İhtisas Bölgesi” statüsünde olması düşünülen bölgede isteyen her firma değil de bir kümelenme yaratabilmek için, birbirini destekleyen, Türkiye’nin ithalatı yüksek ara girdileri üreten firmalar tercih edilecek. Başka bir kriter de katma değeri yüksek ürünler üretmek. Timur Erk, “Bir kriteri de ihracatta birim kilo fiyatı 3 doların üzerinde olması” dedi. Türkiye’nin toplam ihracatında birim kilo değerinin 1,5 dolar civarında! Erk, bundan sonraki gelişmeler konusunda şu bilgileri verdi: “Şimdi biz Chemport Kimya Sanayicileri Platformu gibi bir yapı oluşturacağız. Kamulaştırma yapılacak. Bölgede kamu arazileri ve küçük özel mülkler var. Meyilli bir arazi. Denize yakın. Arkasından enerji hattı geçiyor. Demiryolu geçiyor. Burası belirlenecek metrekare fiyattan sanayicilere 30 yıllığına tahsis olacak. Kümelenme modeli. Her bir üretici birbirini destekleyen ürünler üretecek. Fabrikalar arasında boru hattı bağlantıları düşünüyoruz."

En önemli yapı liman 

Projede neler olacak? Bu 5 milyar avroluk yatırım nereye gidecek? Timur Erk’in ifadeleri şöyle: “Burası limansız olmaz. Tehlikeli kimyasalların Boğazlar’ dan geçişini de önlemek için liman zorunlu. A.T Kearney raporuna göre 3 milyar avroluk altyapı yatırımı gerekiyor. Liman, iskele, su, elektrik, enerji hatları vs. Üst yapısı da rahat 2 milyar avro dediğimizde 5 milyar avroluk bir proje. Bunun örnekleri var dünyada. Biz de zaten o örneklerden yola çıktık.”