Başkentgaz ve ön ödemeli sayaç konusu

Ankara’da uygulanan kotalı gaz satışı, özelleştirme ihalelerinde devlet eliyle sermaye sahiplerine kaynak aktarıldığının somut bir örneğidir. Bu ihalenin hemen sonrasında yayınlanan EPDK yönetmeliği ise bunun bir kanıtıdır. Serbestiden karneli gaz atışına doğruBaşkentgaz yıllardır Ankara Belediyesi, daha doğrusu Belediye Başkanı tarafından yönetildi. Bu süre içerisinde Başkentgaz üzerinden elde edilen karların yüksekliği, Belediye Başkanı Melih Gökçek tarafından bir TV programında anlatıldı. Başkan Ankara’da Başkentgaz’dan elde ettikleri gelirle yaptıkları yolları, köprüleri açıklarken bu durumu itiraf etti.Ön ödemeli sayaçta bunlardan birisidir. Uygulamanın başlatılmasının temel nedeni maliyetinin yaklaşık 3 katı fiyatla Ankaralılara sayaç satarak büyük finansman elde etmek idi. İkinci neden ise enflasyon ortamında önceden tahsil edecekleri gaz paraları ile finansal kazancı katmerleştirmek oldu. Belediye o yıllarda adeta bir Saros gibi finansman planlaması yapıyor, koşulları değerlendiren bir işadamı gibi düşünüp davranıyordu. Bu uygulama ile Ankara’ lı abonelerin yaklaşık %74’ü ön ödemeli sayaç kullanmaya başladı.Daha sonraki yıllarda, Başkentgaz’ın özelleştirme idaresine devredildiği dönemde de, doğalgaz satış fiyatları Hükümet tarafından belirleniyordu. Hükümetin zam yapma düşüncesi basına yansıdığında, ön ödemeli sayaç sahibi aboneler zam uygulanmadan önce gaz satın alabiliyorlardı. Ancak banka faizlerinin düştüğü yıllar başladığında Ankaralı’nın kendisini gelecek zamdan korumak üzere yaptığı gaz stoklaması Başkent’ gazın zarar hanesine yazılmaya başlandı. Önceki yıllarda bu uygulama ile karına kar katan Başkent gaz, bu kez aynen dünya finans sisteminin krizinde olduğu gibi artık kaybetmeye başlamıştı. Dünya finans sisteminin çökmemesi için Devlet destekleri benzeri,  gecikmeden devreye girdi. Ne de olsa özelleştirme ihalesi için Başkentgaz’ın daha değerli bir şirket haline getirilmesi Hükümet’in de görevleri arasında idi. Önce doğalgaz satış fiyatlarının zamlandığı dönemde hükümet Bakanı olmak üzere birçok kişi bu durumun kabul edilemez olduğunu açıklamaya başladı. Başkent gazın ön ödemeli sayaç kullanıcılarının gaz stoklaması nedeniyle ne kadar zarar ettiği abartılı rakamlarla basına iletildi. Adeta bu durumun hakkaniyete sığmadığının kabulü için ortam olgunlaştırıldı. Hiçbir yetkili satılan sayaçlardan ve önceki dönemde aboneler üzerinden elde edilen karlardan söz etmedi.Başkentgaz’ ın yeni sahibine destekBaşkent gazın yeni sahibin belli olduğu tarih Ocak 2013 ‘in son günleriydi. Yapılan ihale ile Başkentgaz artık Torunlar Gıda’ya ait özel bir şirket olmuştu. İhale süreci öncesinde ön ödemeli sayaç sahibi aboneler istedikleri kadar gaz satın alabiliyorlardı. Henüz Şirketin devir işlemlerinin fiilen tamamlanmadığı günlerde Torunlar’a bir özel katkı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından Resmi gazetede 13 Şubat 2013 tarihinde yayınlanan “doğal gaz piyasası dağıtım ve müşteri hizmetleri yönetmeliği” nde yapılan değişiklikle gerçekleştirildi. Bu değişiklik ile gazın zam yapılmadan önce satın alınması engellendi. Böylece Ankaralının kendisini gelecek zamlardan kısmen ve kısa bir süre için korumaması için adım atılırken, Torunlar’ın kazancı için gerekli alt yapı da hazırlanmış oldu. Bu değişiklik, ihale koşullarının değiştirilmesi anlamında iken, konu hukuki olarak değerlendirilmediği gibi çoğu kesimin de dikkatinden kaçtı.Bu nasıl yönetmelik?Yönetmelik değişikliği özenle hazırlanmış bir metin özelliğine sahip. Aşağıda aktarılan bölümden de görülebileceği gibi, yönetmelik yeni sahiplere Devlet eliyle sağlanan ilave bir destek. Metinden giderek bu durumu birlikte görelim;Yönetmelikte, “Dağıtım şirketi, ön ödemeli sayaç kullanan müşterilere, benzer müşterilerin son iki yılın aynı çeyrek dönemlerine rastlayan doğal gaz kullanım miktarlarının ortalamasını esas alarak, bir ay içerisinde, en fazla ortalama iki aylık doğal gaz tüketim miktarı kadar doğal gaz satışı yapabilir.” ifadesi yer almaktadır.Bu cümledeki belirsizliği fark etmemek imkansız. “Benzer müşterilerin tükettiği gazın ortalaması” ifadesi nasıl rakam ile, metre küple yazılacak? Buradan yola çıkarak “tüketilen gaz miktarı” nı hesaplayabilecek babayiğit bulunabilir mi? Bu yönetmelik dağıtım şirketine “istediğin miktardaki gazı istediğiniz müşterinize satabilirsiniz “ demektedir. Metin yurttaşı koruyacağı yere gaz satış miktarında en fazla iki aylık satış sınırı koyarak dağıtım şirketine yasal kolaylık sağlamakta, hukuki gerekçe yaratmaktadır.Yönetmelik değişikliğinin dağıtım şirketlerine ve özellikle Başkentgaz’a özel katkı sağlamak için yapıldığı görülmektedir. Tüketicinin kendisini gelecek zamlardan geçici bir süre için koruması dahi böylelikle ortadan kaldırılmış olduBu yönetmelik değişikliğinin ortadan kaldırılarak, eski uygulamanın devam ettirilmesi hukuken bir zorunluluktur. Daha adaletli, tüketicinin yararına olan koşullar için bu mutlaka gerçekle