DOĞALGAZ ALMANYA’DA UCUZLARKEN BİZDE NASIL PAHALILAŞIR?

“Almanya piyasasında doğal gaz fiyatları son 6 ayda %41,8 oranında düşerken Türkiye’de doğalgaz satış fiyatlarına bu yıl içerisinde toplam %32,0 oranında zam yapılmış oldu.”


Doğalgaz ülkemizin enerji sorunlarının alt başlıklarından birisidir. Bu nedenle doğalgaz enerji planlarının bir başlığı olarak dikkate alınmalı, enerjinin rasyonel üretimi ve tüketimi süreci içerisinde değerlendirilmelidir. Konut üretiminde, sanayi yatırımlarında, tüketim alanlarında daha az enerji ile yetinilmesi hedeflenmeli ve doğalgazın güvenli kullanımı esas olmalıdır.

Bilindiği üzere doğalgaz tüketimi yerine yerli kaynakların değerlendirilmesi, yenilenebilir enerjiye yönelmenin gerekliliği dünyada yaygın örnekleri ile ispatlanıyor. Konunun uzmanları, teknik eleman örgütleri bu yönde görüş ve bilgilerini yıllardan beri paylaşıyor. Ancak bu yönde yeterli girişimde olunmadığı, diğer ülkeler ile kendimizi karşılaştırdığımızda ortaya çıkıyor.

Doğal gaz doğrudan ısınma amaçlı kullanılması, elektrik üretiminde tüketilmesi nedeniyle temel tüketim malzemesidir. Bu nedenle de halkın bütçesini doğrudan etkileyen bir özelliği vardır. Doğalgaz  aynı zamanda üzerinden tahsil edilen vergi ile hükümetlerin  ve dağıtım şirketlerinin değerli girdilerinden birisidir. Fiyatlar artıkça tahsil edilen vergi miktarının ve gelirlerin de arttığı hesaplanmaktadır

İktidardakiler doğalgaz fiyatlarını ender de olsa indirdiklerinde(son İstanbul seçiminde olduğu gibi ucuzlatacakları vaadinde bulunduklarında) veya fiyatlara yapacakları zammı ertelediklerinde seçim sonuçlarının kendi lehlerine gerçekleşeceğini iyi bilirler.

Bununla birlikte aşağıdaki iki nedeni zammın gerekçesi olarak belirtmekten geri kalmazlar. Her ne kadar bu iki nedenin de sebebi kendi uyguladıkları politikalar olsa da bunu tekrarlayıp dururlar.

İşte b u sitede biz de bu gerekçelerin geçersizliğini, gerçekleri yansıtmadığını anlatmaya çalıştık. Hemen hemen konu gündeme geldiğinde verilerle zammı açıklayanların gerçekleri gizlediğini göstermeye çalıştık.

Bu nedenle çok kısaca konuyu güncel verilerle tekrarlamak istiyoruz.

İktidarların doğalgaz zam gerekçeleri;
-Petrol fiyatları ve onunla doğrudan bağlantılı olduğu için doğal gaz fiyatları uluslararası piyasada arttı.

-Türk lirası dolar karşısında değer kaybetmiştir.

Bu iki gerekçe geçmişte sıklıkla tekrarlanırken son zamda ilgililer tarafından dillendirilmedi. Klasik bir söylem olduğu ve inandırıcılığı kalmamış olsa gerek ki kuru bir açıklama ile yetinildi.

Bize göre bu gerekçeler geçersiz.

1-Doğalgaz fiyatları artmıyor. AZALIYOR

Bu iddiamızı önceki yazılarımızda da kullandığımız verilerle açıklayacağız. Bu veri Almanya Sınırdaki Doğal Gaz Fiyatları(Germany Natural Gas  Border Price) olacak. Almanya’yı seçme nedenimiz, gerek nüfus ve gerekse tüketim seviyesi yönleriyle ülkemize yakın değerlere sahip ve bizim gibi doğalgazı ithal yoluyla karşılayan bir ülke olması.
Aşağıda referansı verilen bilgiye göre Almanya doğalgaz fiyatları Haziran 2019 tarihi itibariyle bir önceki aya göre %20,1; 6 aylık sürede %41,8,son bir yılda  %53,62 oranında azalmış. Almanya Sınır Gaz Fiyatları Mayıs 2019’da 4,359 USD/MMBtu iken Haziran 2019’da 3,483’e inmiş. Bir yıl önceki değer ise 7,510 USD/MMBtu olarak kayıt edilmiş.

(https://ycharts.com/indicators/germany_natural_gas_border_price

Demek ki Almanya piyasasında doğal gaz fiyatları son 6 ayda %41,8 oranında düşerken Türkiye’de doğalgaz satış fiyatlarına bu yıl içerisinde toplam %32,0 oranında zam yapılmış oldu.

2-Son bir yılda kurlardaki değişiklik

Yaşanan ekonomik kriz nedeniyle Haziran 2018 ile Haziran 2019 tarihleri arasında kur oldukça oynaktı.

Ancak bu dönemde kur artışı %27 olarak gerçekleşmiş oldu.Son 6 aylık sürede artış ise(ocak 15-Temmuz 15) sadece yüzde 5.

Yukarıdaki rakamlardan açıkça anlaşılacağı üzere kurdaki olumsuzluklar doğalgaz fiyatlarındaki artışın gerekçesi olamaz.

Bu nedenle son yapılan %14,9 ‘e yakın doğalgaz zammının uluslararası fiyat artışlarından kaynaklanmadığını kolaylıkla söyleyebiliriz.

Bu zam kanımızca BOTAŞ’ın gelecekte veya yaşamakta olduğu finansman sorunlarını karşılamaya yönelik bir hamle. Bir başka neden ise gaz fiyatları ile elektrik fiyatları arasındaki ilişkiden yaralanarak Devletin finansman yaratma hedefi ile açıklanabilir.

31 Ağustos 2019