Petkim
Kimya sanayicilerinin, plastik malzeme imalatçılarının, iki üç daha fazla Petkim olsun talebi, diğer ilgili meslek örgütlerince de desteklenmelidir. En minik yatırım ve imalat için çeşitli organizasyonlar oluşturan siyasal iktidarın yeni bir petrokimya kompleksini aklına getirmemesi, benzer bir tesisi düşünmemesi ve yatırım için öncülük etmemesi düşündürücüdür. Ancak birden fazla petrokimya tesisi ülkemiz için de, biz kimya mühendisleri için de hayati bir ihtiyaçtır. Aşağıda, Petkim konusunda bir değerlendirme yazısı yer almaktadır. Tevfik Güngör,0.02.2014Socar Turkey Başkanı Kenan Yavuz, Reuters'a yaptığı açıklamada "Limanımızda hisse devri veya stratejik finansal ortaklık için görüşme yürütüyoruz. Petkim'de halka arz planlamasına yönelik bir hisse satışı düşünüyoruz. Bunu önemli buluyoruz. Gerek ülkemize sermaye akışının devam etmekte olduğunu, gerekse şirketimize olan güvenin devam etmekte olduğunu gösterecek güzel bir gelişme olacak. Hem de projelerimize uluslararası desteğin de göstergesi olacak" diyor.Limanın proje finansmanında herhangi bir sıkıntı bulunmadığını belirten Yavuz, açıklamalarını şöyle sürdürüyor. "Bu girişimi finansal anlamda ihtiyacımızı ortadan kaldırmak veya azaltmaya yönelik bir hamleden daha ziyade projelerimizin uluslararası arenada karşılığı olduğunun bir göstergesi olduğu için arzu ediyoruz. Petkim, hisse devrinden elde edeceği fonu, STAR Rafineri'den hisse alımı noktasında değerlendirebilir."Demek ki, Socar Türkiye’deki faaliyetleri ile ilgili olarak ortak arayışına çıkmış durumda. Biz yakın geçmişte olanları unutuyoruz. Petkim’i satın alan Azerbaycan’ın devlet petrol şirketi Socar, Türkiye’ye döviz getirerek Aliağa’yı “abad” edecekti. Acaba kısa sürede ne değişti?28 Ekim 2013'de Socar kaynaklı olarak medyaya şu haber bülteni dağıtılmıştı: “Petkim’i 2008’de alan Socar, Petkim Yarımadası’na 2018’e kadar 9.3 milyar dolar yatırım yapacak. Petkim Yarımadası’na yeni rafineri, liman ve enerji santrali ile 2018’e kadar 9.3 milyar dolar yatırım yapacak. Socar, böylece cari açığın azalmasına her yıl 2.5 milyar dolarlık katkı yapacak.”Bu haberle bağlantılı olarak Socar Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, Petkim’i alırken 2.5 milyar dolar ödediklerini, 500 milyon dolarlık ek yatırım yapacaklarını, Star Rafineri’ye 5 milyar dolar harcayacaklarını, Socar Power Enerji yatırımlarının 1 milyar dolar olacağını, Petlim Limanı’nın da 300 milyon dolar harcama gerektirdiğini, böylece 2018’e kadar 9.3 milyar dolarlık toplam yatırım tutarına ulaşacaklarını, bu rakamla Türkiye tarihinin en büyük doğrudan yatırımcısı olacaklarını söylüyor ve ekliyordu: “Türkiye’nin hem en büyük hem en babayiğit şirketi biziz.”Petkim’in özelleştirmesini hatırlatayım..Nisan 1965'te TPAO öncülüğünde kurulan Petkim’in ilk kompleksi 1970'te işletmeye açıldı. İkinci kompleksi, 1985'te İzmir-Aliağa'da devreye alındı. Petkim Petrokimya Holding AŞ’nin sermayesindeki yüzde 51 kamu hissesi, ihaleyle, 30 Mayıs 2008'de 2 milyar 40 milyon dolara SOCAR & Turcas'a (STEAŞ) geçti. STEAŞ’deki yüzde 25’lik Turcas Petrol hissesinin SOCAR tarafından satın alınmasının ardından, 1 Ocak 2012'den itibaren şirketin ticari unvanı SOCAR Turkey Enerji A.Ş olarak değişti. 50´yi aşan petrokimyasal hammadde üreticisi olan Petkim’in petrokimyasal ürünler, inşaat, tarım, otomotiv, elektrik, elektronik, ambalaj, tekstil, ilaç, boya sektörlerinin önemli girdileri...Özelleştirildiğinde İSO'nun "İlk 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" sıralamasında 12'inci, TİM'in "En Çok İhracat Yapan 1000 Firma" sıralamasında 17’inci, EBSO'nun açıkladığı "Ege'nin En Büyük 100 Sanayi Kuruluşu" ve “En Çok İhracat Yapan Firmalar” sıralamasında ise 2'inci sırada yer alıyordu.Özelleştirilen Petkim Limanı'nı büyütecek olan Petlim konusunda da bilgi vereyim. Petlim Limancılık, Petkim Limanı'nı Türkiye'nin en büyük limanlarından biri haline getirmek amacıyla Kasım 2010'da Petkim'in yüzde 100 iştiraki ile kuruldu. 700 metrelik tek parça rıhtım yapısı ile 11.000 TEU kapasiteli gemilerin yanaşabileceği liman inşa edecekti. Petkim sahasında yapılacak rafinerinin temel atma töreni için Türkiye’ye gelen Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, yatırım hedeflerini büyütmüştü. Rafineri için 4 milyar dolar yatırım yapılacağını, 2018 sonuna kadar (Daha önce açıklanan 14 milyar dolar rakamını artırarak) 17 milyar dolarlık yatırım yapılacağını belirtmişti.Socar’ın Türkiye’ye ne kadar döviz getirdiği bilinmiyor. Ama TCMB’nın yayınladığı bilgilere göre tüm Azerbaycan’dan Türkiye’ye 2009'da 69 milyon dolar, 2010'da 12 milyon dolar, 2011'de 1 milyar 266 milyon dolar, 2012'de 338 milyon dolar sermaye girişi oldu. Petkim’in özelleştirme bedeli 2 milyar 40 milyon dolardı. Daha sonraki hisse alımlarıyla 2.5 milyar dolarlık bir satış gerçekleşti.
