Okullarda fen-kimya laboratuvarlarında güvenliğe dikkat ediliyor mu?

Geçtiğimiz günlerde, arka arkaya iki lisemizde fen/kimya laboratuvarı kaynaklı kaza haberleri medyada yer aldı. Bu tür olayların kamuoyuna ne kadar yansıdığı bilinmemekle birlikte, söz konusu haberler okullardaki fen/kimya laboratuvarları ve laboratuvarlarda kullanılan kimyasallara ilişkin güvenlik önlemleri konusuna dikkatli eğilmek gerektiğini gösteriyor.

Medyada yer alan haberlerin ilki 19.11.2015 tarihli olup, Niğde Atatürk Anadolu Lisesi’nin fen laboratuvarının taşınması sırasında asit şişesinin yere düşmesi sonucunda bir çalışanın ayağının yanması ve kokudan etkilenen beş öğrencinin hastaneye kaldırılmasıyla ilgili idi. Haber şöyle devam ediyordu:

“Öğle saatlerinde okuldaki fen laboratuvarının yeri değiştirilirken asit şişesi düştü. Düşmenin etkisiyle şişe kırıldı ve bir gözü görme engelli Burak Emrah Eraslan’ın ayağı yanarken öğrenciler Keziban Kanım, Esra Erdem, Tuğba Yaşar, Aybüke Güney ve Meral Deveci asit kokusundan etkilenerek nefes almakta zorlandılar. İhbar üzerine okula gelen ambulanslarla hizmetli ve 5 öğrenci Niğde Devlet Hastanesi’ne götürüldü.

ROL YAPMAYA BAYILIYORLAR

Öğrencilerin bulunduğu ambulans giderken Okul Müdürü Sami Adem, yere düşen şişenin sirke şişesi olduğunu savunarak, "Çocukların çoğu rol yapmaya bayılıyor" demesi şaşırttı. Oksijen verilen öğrencilerin sağlık durumunun iyi olduğu bildirilirken, ayağı yanan Burak Emrah Eraslan’ın tedavi altına alındığı belirtildi. Öte yandan asit nedeniyle koridorları ağır bir koku sarması üzerine okul da boşaltıldı.”(http://www.milliyet.com.tr/okulda-kimyasal-madde-sisesi-gundem-2150482/)

Kimya deneyi sırasında kaza

İnternet sitelerine 20 Kasım 2015 tarihinde giren haberlere göre ise, Tunceli’de bulunan özel bir okulda öğrencilerin kimya dersi sırasında laboratuvarda yaptıkları deney sırasında deney tüpü patladı. Meydana gelen patlamada, yedi öğrenci ve kimya öğretmeni hafif yaralandı. Tunceli Emek Gazetesinde olay şöyle aktarıldı:

"Özel bir okulda, kimya dersi sırasında, laboratuvarda deney yapıldığı sırada henüz belirlenemeyen nedenle patlama meydana geldi. Patlamada dokuzu öğrenci, biri öğretmen olmak üzere on kişi yaralandı. Atatürk Mahallesi’ndeki Özel Munzur Fen Lisesi 10’uncu sınıf öğrencilerinin, akşam saatlerinde kimya dersi için laboratuvar ortamında sülfürik asitin cam tüpe boşaltılması sırasında patlama meydana geldi. Patlama sırasında deneyi yaptıran ve ismi açıklanmayan kimya öğretmeni ile deney için laboratuvarda bulunan dokuz öğrenci yaralandı. Yaralanan öğretmen ve öğrenciler, okula çağrılan ambulanslarla Tunceli Devlet Hastanesi’ne kaldırılarak tedaviye alındı. Patlama sırasında yüzlerinde oluşan yaralar nedeniyle dikiş atılan iki öğrenci hastanede tedavi altına alınırken, yedi öğrenci ise acil serviste yapılan tedavilerinin ardından taburcu edildi.

Özel Munzur Fen Lisesi Müdürü ve aynı zamanda Matematik Öğretmeni olan Halit Mut, okullarında meydana gelen patlamayı Tunceli EMEK’e anlattı. Mut, kimya öğretmeninin yedinci ders saatinde iki deney yaptığını belirterek, “ikinci deney sırasında birinci deneyin malzemelerinde nedeni belirlenemeyen sebepten dolayı bir anda patlama meydana geldi. Sınıftaki öğrencilerin deneyi izlemesi sırasında cam deney tüpü patlayarak kimyasal malzeme öğrenci ve öğretmene sıçradı. Öğrencilerin ve kimya öğretmenin vücudunun birkaç yerinde küçük çapta yaralanmalar meydana geldi. Yedi öğrenci hastaneye getirildi. Bunlardan beş öğrenci ve öğretmen ilk müdahaleden sonra sağlık durumları iyi olduğu için geri gönderildi” dedi. Diğer iki öğrencinin ise doktorlar tarafından 24 saat müşahede altında tutulmasına karar verildiğini anlatan Mut, “İki öğrenciden birinin eline iki dikiş atılacak ve taburcu edilecek. Diğer öğrencimizin yanaklarında küçük kesik oluştuğu için yüzüne dikiş atıldı. Doktorlar, bu öğrencimizin 24 saat müşahede altında kalması gerektiğini söyledi. Şu an 24 saatin dolmasını bekliyoruz” dedi. Kalıcı bir hasar yok Mut, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu yapılan deney, daha önceden de derste yapılmıştı. Patlamanın nedenini öğretmen de bilmiyor. Cuma günü patlamanın haberini yapan faklı ajanslar abartarak medyaya yansıtmış. Deneyin yapıldığı laboratuvarda herhangi bir hasar meydana gelmemiştir.” (http://haber.tunceliemek.com.tr/ozel-okulda-kimya-dersinde-patlama.html)

Daha önce de okullarımızda bu tür üzücü olayların yaşandığı biliniyor. Buna karşılık, bir okul müdürünün “öğrenciler rol yapmaya bayılıyorlar” diyerek olayı önemsizleştirmeye çalışması bu tür konuların ne kadar ciddiyetle ele alındığı konusunda bir fikir veriyor. Okullarımızda verilen fen eğitiminin bir parçası olması gereken fen ve kimya laboratuvarı eğitimlerinin işlevinin ne kadar yerine getirildiği meselesi bir yana, bu konuda başta kamu idaresi, okul idaresi, öğretmen ve öğrencilere düşen sorumluluklar bulunduğu ve okul idarelerinin güvenlik ve sağlık meselesini fen-kimya eğitiminin temel bir unsuru olarak görmesi gerektiği açık.

 

                                                                                                                                         Kasım 2015