Altın madenlerinin kaderini fiyatların seyri belirleyecek

Altın fiyatlarındaki düşüş, azı ülkelerde maden kapattırdı. Maliyetleri karşılamaması nedeniyle Avustralya, Güney Afrika ve ABD’de bazı madenlerin kapanmasının ardından, fiyatların daha da gerilemesinin yakın gelecekte Türkiye’de de bazı projelerin askıya alınmasına ya da madenlerin kapanmasına neden olabileceği bildirildi.

Altın Madencileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Akdur, Dünya’ya yaptığı açıklamada, Türkiye’nin dünya altın ticaretinde önemli bir oyuncu olduğunu belirterek, İstanbul Altın Borsa’sının faaliyete geçtiği 1985’den 2012 sonuna kadar 2.692 ton altın ithal edildiğini ve 2012 fiyatları ile yaklaşık 140 milyar dolar ödendiğini bildirdi. Akdur, son 18 yılın altın ithalat rakamlarının, Türkiye’nin yıllık altın ithalatının ortalama 150 ton olduğunu gösterdiğini, bunun geçen yılın fiyatları ile 8 milyar dolar olduğunu, ifade etti. İthalatın bu seviyede devam etmesi halinde bu yıl altın ithalatının 300 tona yaklaşacağını ifade eden Akdur, bugünkü fiyatlarla yaklaşık 12 milyar dolar seviyesinde bir ithalat faturasının söz konusu olacağını kaydetti.

Akdur, Türkiye’de halen 8 altın madeninin faaliyette olduğunu, bunlardan 2’sinin İzmir’de diğerlerinin ise Uşak, Erzincan, Gümüşhane, Eskişehir, Niğde ve Manisa’da bulunduğunu hatırlattı. Son 27 yıldır altın madeni aramalarına 700 milyon dolar, tesis yatırımlarına 1,8 milyar dolar olmak üzere toplam 2,5 milyar dolar yatırım yapıldığını anlatan Akdur, “Son 27 yıldaki çalışmalarımızdan elde edilen verilere göre, ülkemizde 350 adet altın amaçlı maden arama ruhsatından sadece bir tanesi ekonomik olarak işletilebilecek bir altın madenine dönüşmüştür” dedi.

Aramaya ayrılan kaynaklar yetersiz

Türkiye’nin madencilikle en zayıf halkasının, maden aramasına ayrılan kaynağın yetersizliği olduğunu vurgulayan Akdur, Türkiye’nin 75 yılda gerçekleştirdiği maden arama sondajını Kanada’nın bir, Avustralya’nın ise 3 yılda yaptığını anlattı. Geçen yıl dünyada demir dışı metal madenleri aramasına 21,5 milyar dolar risk sermayesi, Türkiye’de ise metal madenleri aramasına yaklaşık 100 milyon dolar harcandığını söyledi. Akdur, altın ithalatı ticaretinin kesilmesini istenmeyen çevrelerin, “altın siyanürle aranıyor”, ”çevre kirliliği yaratılıyor” şeklindeki haberlerle kamuoyunu yanıltıp, Türkiye’de altın üretimini engellemeye çalıştığını iddia etti.

Uluslararası piyasalarda altın fiyatlarının düşmesine bağlı olarak Güney Afrika başta olmak üzere Avustralya ve ABD’de bazı altın madenlerinin kapandığını belirten Akdur, şunları kaydetti. “ Fiyatlar biraz daha düşerse kapanan madenlerin sayısı artar. Fiyatlar tekrar yükselirse bazı madenler açılabilir. Ancak bir madeni tekrar açmak o kadar kolay olmuyor. 1 ons altının toplam şirket maliyetinin dünya ortalaması 950-1.200 dolar seviyesinde. Bu fiyatlar nedeniyle derinlerde çalışan madenler, ekonomik olmadığı için faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Fiyatlar biraz daha gerilerse bu durum, yakın gelecekte Türkiye’de de bir çok projenin askıya alınmasına neden olabilir, çalışan madenler kapanabilir. Çünkü yatırımların fizibiliteleri öngörülen belli fiyatlara göre yapılmakta ve bu fiyatlar önemli ölçüde gerilerse yatırım yapılamaz hale gelmekte. Daha açık ifadeyle; göreceli olarak yüksek fiyatlarda 1 ton kayada (cevherde)  1 gram altının olması ekonomik iken, fiyatlar düştüğünde 2 gram altının olması gerekiyor. Aksi takdirde yatırım ve üretim ekonomik olmuyor.”    

Altın üretimi bu yıl 33 tona ulaşır

Altın Madenciler Derneği yönetim Kurulu Başkanı Ümit Akdur, 2000 yılında sıfır olan altın üretiminin geçen yıl 29,5 tona ulaştığını ve her geçen yıl arttığını belirterek bu yıl 33 tona ulaşmasının beklendiğini bildirdi. Akdur üretilen her 5 külçeden birinin vergiler yoluyla Devlete verildiğini belirterek, altın madencilerinin 2010’da 3,4 ton altına eşdeğer 202 milyon TL,2011’de 5 ton altına eşdeğer 424 milyon TL ve geçen yıl 5,6 ton altına eşdeğer 551 milyon TL vergi ödediğini söyledi.

Türkiye’nin altın üretimi

Yıllar

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Üretim(ton)

4,3

5,4

5,0

5,0

8,0

10,0

11,0

14,5

17,0

25,0

30,0

 

Yıldız Taşdelen Erli,dünya,24.10.2013